Sociale veiligheid vraagt meer dan regels

Sociale veiligheid vraagt om meer dan regels of protocollen. Die zijn nodig als basisafspraken waar je op kunt terugvallen, maar ze vormen slechts het begin. Wat echt telt, is de cultuur. Een organisatiecultuur waarin mensen elkaar durven aanspreken, respectvol begrenzen en verantwoordelijkheid nemen voor hun gedrag. Dat noemen we cultuurverantwoordelijkheid – het besef dat sociale veiligheid niet alleen de taak is van een leidinggevende of een vertrouwenspersoon, maar van iedereen.

Een goed functionerend vertrouwensnetwerk bestaat uit zowel interne als externe vertrouwenspersonen. Hun samenwerking en afstemming bepalen de kwaliteit van het vangnet. “De een is niet beter dan de ander,” zegt Van Lien. “Het hangt af van de branche, de grootte en de aard van de organisatie. Belangrijk is dat mensen zich echt gehoord voelen en dat er korte lijnen zijn tussen de verschillende rollen.”

Onder het label Vertrouwensnet worden meerdere leerlijnen aangeboden: voor registervertrouwenspersonen, voor interne vertrouwenspersonen, voor leidinggevenden en voor preventiemedewerkers, en OR leden. De leerlijnen richten zich op professionalisering, intervisie en blijvend leren over thema’s als zelfzorg, grensdynamiek en gedrag in organisaties. Een overstap tussen de leerroutes is mogelijk, zodat kennis en ervaring met elkaar verweven blijven.

Sociale veiligheid is uiteindelijk een gezamenlijke opgave. Niet iets om op te wachten of af te schuiven, maar om actief aan te bouwen. Want een verandering ontstaat niet vanzelf — het groeit wanneer de praktijk en onderliggende afspraken hoe we met elkaar omgaan samenkomen.